Nấm Candida albicans là tác nhân chính gây ra nấm lưỡi ở trẻ nhỏ. Mặc dù nấm Candida thường vô hại, khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng có thể phát triển quá mức và gây bệnh. Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm nấm ở trẻ nhỏ:
1. Cặn Sữa Sau Khi Bú Còn Dư
- Môi trường phát triển lý tưởng: Sữa là nguồn cung cấp đường tự nhiên, tạo điều kiện cho nấm Candida albicans phát triển mạnh. Cặn sữa bám lại trên lưỡi, má và nướu sau khi bú cung cấp nguồn dinh dưỡng cho nấm phát triển quá mức, dẫn đến tưa lưỡi.
- Môi trường ẩm ướt: Cặn sữa tạo ra môi trường ẩm ướt trong miệng trẻ, thuận lợi cho sự phát triển của nấm Candida.
- Khả năng vệ sinh răng miệng kém: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa tự vệ sinh răng miệng được, nên cặn sữa dễ bám lại lâu, tạo điều kiện cho nấm phát triển.
2. Mẹ Bị Nhiễm Nấm
- Lây truyền qua đường sinh sản: Nấm Candida từ âm đạo của mẹ có thể lây sang trẻ qua đường sinh sản, đặc biệt cao hơn ở trẻ sinh non, sinh mổ.
- Lây truyền qua đường bú mẹ: Nấm từ núm vú của mẹ có thể lây truyền sang trẻ, nguy cơ cao hơn ở trẻ bú mẹ hoàn toàn.
- Lây truyền qua tiếp xúc: Mẹ bị nhiễm nấm có thể lây cho trẻ qua hôn, âu yếm, hoặc không vệ sinh tay kỹ lưỡng sau khi thay tã, cho bú.
3. Hệ Thống Miễn Dịch Của Trẻ Kém
- Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị tấn công bởi nấm Candida albicans.
- Mất cân bằng hệ vi sinh vật: Hệ vi sinh vật trong miệng và đường tiêu hóa của trẻ chưa cân bằng, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển.
- Yếu tố bên ngoài: Môi trường ô nhiễm, chế độ dinh dưỡng thiếu hụt, stress có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ.
4. Trẻ Sử Dụng Kháng Sinh Sai Cách
- Tiêu diệt vi khuẩn có lợi: Kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi, phá vỡ cân bằng hệ vi sinh vật, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển.
- Hệ miễn dịch suy yếu: Tác dụng phụ của kháng sinh như tiêu chảy, buồn nôn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ, dễ bị nhiễm nấm.
- Nguy cơ nhờn thuốc: Sử dụng kháng sinh sai cách có thể dẫn đến nhờn thuốc, khiến việc điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra trở nên khó khăn hơn.
5. Lây Từ Trẻ Khác
Nấm Candida albicans có thể lây từ trẻ bị nấm lưỡi sang trẻ khác khi dùng chung đồ vật như bình sữa, núm vú giả, cốc, thìa, đồ chơi vì nấm có thể tồn tại trên các đồ dùng này trong vài giờ đến vài ngày.
Tóm Tắt
Nấm lưỡi ở trẻ nhỏ chủ yếu do nấm Candida albicans phát triển quá mức. Các yếu tố tăng nguy cơ bao gồm cặn sữa sau bú còn dư, mẹ bị nhiễm nấm, hệ miễn dịch của trẻ kém, sử dụng kháng sinh sai cách, và lây từ trẻ khác. Việc duy trì vệ sinh răng miệng và chăm sóc đúng cách là rất quan trọng để phòng ngừa nấm lưỡi ở trẻ.
