Vitamin nhóm B đóng vai trò nền tảng trong nhiều chức năng sinh lý của cơ thể như chuyển hóa năng lượng, bảo vệ thần kinh, duy trì làn da, tóc và hệ miễn dịch khỏe mạnh. Thiếu hụt các loại vitamin B có thể gây ra hàng loạt triệu chứng từ nhẹ như mệt mỏi, ăn không ngon đến nghiêm trọng như tổn thương thần kinh, thiếu máu, trầm cảm, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không phát hiện kịp thời.
Xem thêm: Liều lượng sử dụng các loại vitamin B
1. Thiếu vitamin B1 (Thiamine): Cảnh báo rối loạn thần kinh và tim mạch
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân, chán ăn
- Rối loạn tiêu hóa: buồn nôn, tiêu chảy nhẹ
- Tổn thương thần kinh: khó tập trung, dễ cáu gắt, thị lực giảm
- Bệnh beri-beri: tê bì, yếu cơ, sưng phù, nhịp tim nhanh, khó thở
Vitamin B1 đặc biệt quan trọng với người trung niên ăn uống kém, người hay uống rượu hoặc người mắc bệnh chuyển hóa.
2. Thiếu vitamin B2 (Riboflavin): Tổn thương da, mắt, môi
- Nứt nẻ khóe miệng, khô môi, viêm da mặt
- Viêm kết mạc, mắt đỏ, nhạy cảm ánh sáng
- Lưỡi viêm đỏ, loét miệng
- Mất năng lượng, đau đầu, khó ngủ
B2 tham gia quá trình chống oxy hóa và bảo vệ tế bào – thường thiếu ở người lớn tuổi ăn kiêng thiếu đa dạng.
3. Thiếu vitamin B3 (Niacin): Da viêm, thần kinh rối loạn
- Pellagra (viêm da khô, bong tróc, nhạy cảm ánh nắng)
- Rối loạn tiêu hóa: chán ăn, tiêu chảy mạn tính
- Thay đổi tâm thần: lo âu, trầm cảm, rối loạn nhận thức
- Viêm lưỡi, đau đầu, mất ngủ
Thiếu B3 nặng có thể gây lú lẫn, mê sảng – đặc biệt ở người ăn uống thiếu protein, nghiện rượu.
4. Thiếu vitamin B5 (Pantothenic acid): Tê bì, giảm đề kháng
- Mệt mỏi, uể oải, giảm trí nhớ
- Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy
- Cảm giác nóng rát bàn tay, bàn chân
- Viêm da, da bong tróc, có thể hạ đường huyết nhẹ
B5 cần thiết trong sản xuất hormone, thường thiếu ở người ăn kiêng khắt khe.
5. Thiếu vitamin B6 (Pyridoxine): Rối loạn cảm xúc, viêm da
- Trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ
- Viêm da quanh mắt, miệng, rụng tóc
- Giảm miễn dịch, thiếu máu
- Co giật hoặc rối loạn thần kinh ở người thiếu trầm trọng
B6 đặc biệt quan trọng với người lớn tuổi hoặc người dùng thuốc dài ngày (isoniazid, thuốc ngừa thai).
6. Thiếu vitamin B7 (Biotin): Tóc gãy rụng, móng giòn
- Tóc khô xơ, dễ rụng, chẻ ngọn
- Móng tay yếu, dễ gãy, có sọc trắng
- Viêm da mặt, ngứa đỏ
- Rối loạn thần kinh nhẹ: mệt mỏi, kém ngủ, tê nhẹ
B7 rất cần cho làn da – móng – tóc, đặc biệt cần bổ sung ở người ăn trứng sống hoặc dùng kháng sinh dài ngày.
7. Thiếu vitamin B9 (Folate): Thiếu máu và giảm khả năng tạo tế bào mới
- Mệt mỏi, xanh xao, hoa mắt
- Viêm lưỡi, rụng tóc
- Rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, chán ăn
- Khó thở khi gắng sức
- Thay đổi cảm xúc: trầm cảm, cáu gắt
Folate đặc biệt quan trọng với phụ nữ mang thai và người trung niên có bệnh mạn tính.
8. Thiếu vitamin B12: Tổn thương thần kinh và thiếu máu nghiêm trọng
- Tê bì tay chân, run nhẹ
- Suy giảm trí nhớ, mất thăng bằng
- Thiếu máu hồng cầu to, da nhợt, mệt mỏi
- Khó thở, đánh trống ngực
- Viêm lưỡi, lưỡi đỏ bóng
Người lớn tuổi, người ăn chay trường hoặc có vấn đề dạ dày thường dễ thiếu B12 do kém hấp thu.
Xem thêm: Trồng răng Implant bao nhiêu tiền 1 cái?
Cần làm gì khi nghi ngờ thiếu vitamin nhóm B?
- Khám tổng quát và xét nghiệm máu để xác định loại vitamin B thiếu hụt
- Bổ sung qua thực phẩm giàu vitamin B như: gan, cá hồi, trứng, sữa, đậu, rau xanh…
- Nếu cần, bổ sung vitamin tổng hợp hoặc viên riêng biệt theo chỉ định của bác sĩ
