Thiếu máu là một hội chứng phổ biến, xuất hiện trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau. Các nguyên nhân gây thiếu máu có thể đa dạng nhưng chủ yếu chia thành ba nhóm chính:
1. Giảm Hoặc Rối Loạn Quá Trình Tạo Máu
Tình trạng này xảy ra khi tủy xương không sản xuất đủ tế bào máu hoặc bị rối loạn quá trình sinh máu do các bệnh lý như suy tủy, rối loạn sinh tủy, hoặc ung thư di căn. Tủy xương là nơi sản xuất hồng cầu, vì vậy khi chức năng này bị suy giảm, cơ thể thiếu hemoglobin để vận chuyển oxy.
2. Thiếu Hụt Các Yếu Tố Tạo Máu
Thiếu hụt các yếu tố dinh dưỡng thiết yếu như sắt, vitamin B12, folate, Erythropoietin và acid amin làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hồng cầu, dẫn đến thiếu máu. Đặc biệt, vitamin B12 và sắt là những yếu tố rất quan trọng để cơ thể tạo ra máu.
3. Mất Máu Hoặc Tan Máu
Thiếu máu do mất máu thường gặp ở những người có xuất huyết tiêu hóa, bệnh trĩ, hoặc phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt kéo dài. Tan máu xảy ra khi hồng cầu bị phá hủy nhanh hơn tốc độ sản xuất, do bệnh lý tan máu bẩm sinh, bệnh tự miễn dịch hoặc sốt rét.
4. Nguyên Nhân Khác
Một số loại thuốc hoặc các bệnh lý mạn tính như thalassemia và thiếu máu hồng cầu hình liềm cũng là nguyên nhân gây thiếu máu. Các bệnh này ảnh hưởng đến khả năng sản xuất và duy trì hồng cầu trong cơ thể.
Các Mức Độ Thiếu Máu Theo Chuẩn WHO
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu máu là tình trạng giảm lượng hồng cầu và huyết sắc tố trong máu, dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong các mô. Các mức độ thiếu máu dựa trên nồng độ hemoglobin (Hb) như sau:
- Thiếu Máu Nhẹ: Hb từ 90 – 120 g/L.
- Thiếu Máu Vừa: Hb từ 60 – dưới 90 g/L.
- Thiếu Máu Nặng: Hb từ 30 – dưới 60 g/L.
- Thiếu Máu Rất Nặng: Hb dưới 30 g/L.
Xem thêm: Trồng răng Implant bao nhiêu tiền 1 cái?
Triệu Chứng Của Bệnh Thiếu Máu
Khi thiếu máu, cơ thể không đủ lượng oxy cần thiết, dẫn đến một loạt triệu chứng như:
- Mệt Mỏi, Khó Thở
Thiếu máu khiến cơ thể không nhận đủ oxy, dẫn đến mệt mỏi, khó thở và suy nhược. Sắt là thành phần quan trọng trong huyết sắc tố để vận chuyển oxy, do đó thiếu sắt thường gây tình trạng này. - Chóng Mặt, Đau Đầu
Thiếu máu lên não gây thiếu oxy và dinh dưỡng cho tế bào não, dẫn đến chóng mặt, đau đầu và có thể gây suy giảm trí nhớ, mất ngủ. Tình trạng này thường gặp ở người cao tuổi hoặc người có bệnh lý tim mạch. - Cáu Gắt, Khó Tập Trung
Thiếu máu ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng dễ cáu gắt, khó tập trung và suy giảm hiệu suất trong công việc, học tập. Thiếu máu kéo dài còn có nguy cơ dẫn đến trầm cảm. - Nhịp Tim Đập Nhanh Bất Thường
Khi lượng hemoglobin thấp, tim phải làm việc nhiều hơn để cung cấp đủ oxy, gây ra nhịp tim không ổn định. Nếu không điều trị kịp thời, thiếu máu nặng có thể dẫn đến tim to hoặc suy tim. - Chán Ăn, Rối Loạn Tiêu Hóa
Thiếu máu ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây chán ăn, đầy bụng, rối loạn tiêu hóa, kèm theo các dấu hiệu da xanh xao và sạm màu do cơ thể không chuyển hóa tốt sắt.
