Sau khi niềng răng, việc đeo hàm duy trì là một bước không thể thiếu để đảm bảo kết quả chỉnh nha được ổn định. Dưới đây là những lý do chính cần đeo hàm duy trì và các thông tin quan trọng liên quan:
Tại sao cần đeo hàm duy trì sau khi niềng răng?
Cấu trúc răng nằm trong xương hàm và được giữ cố định bởi các dây chằng nha chu. Khi quá trình niềng răng hoàn tất, phần mô nướu và dây chằng chưa ổn định hoàn toàn, vì vậy cần đeo hàm duy trì để giữ cho răng ổn định trong vị trí mới. Nếu không đeo hàm duy trì, dây chằng nha chu có thể khiến răng di chuyển trở lại vị trí ban đầu.
Xem thêm: Hướng dẫn vệ sinh hàm duy trì đúng cách
Bên cạnh đó, quá trình niềng răng tạo ra lực siết mạnh, khiến các mô xung quanh răng trở nên nhạy cảm hơn. Khi khung xương hàm yếu đi, việc ăn nhai hàng ngày có thể khiến khớp cắn hoạt động liên tục và răng có nguy cơ dịch chuyển nếu không có sự hỗ trợ của hàm duy trì.
Các loại hàm duy trì phổ biến
Hàm duy trì có nhiều loại, có thể chọn giữa loại cố định và tháo lắp, mỗi loại có những ưu và nhược điểm riêng:
1. Hàm duy trì cố định mặt trong (Fixed Retainer)
Loại hàm này được làm từ dây thép xoắn hoặc thẳng, gắn cố định vào mặt trong của răng cửa.
Ưu điểm:
- Hiệu quả cao do không sợ quên đeo, giúp giữ răng ở vị trí đẹp và giảm nguy cơ di chuyển.
- Được gắn ở mặt trong, khó phát hiện nên đảm bảo tính thẩm mỹ.
Nhược điểm:
- Có thể gây cảm giác khó chịu, cộm cấn, và dễ làm xước miệng nếu ăn uống không cẩn thận.
- Vệ sinh khó khăn, có thể dẫn đến sâu răng và hôi miệng do mảng bám thức ăn.
2. Hàm duy trì trong suốt (Clear Retainer)
Được chế tạo từ nhựa trong suốt, ôm sát răng và khó phát hiện khi đeo.
Ưu điểm:
- Tính thẩm mỹ cao, ôm sát răng, tương tự như khay niềng Invisalign.
- Dễ tháo lắp để vệ sinh răng miệng.
Nhược điểm:
- Dễ quên hoặc làm mất do tính chất tháo lắp.
- Tháo lắp thường xuyên dễ dẫn đến hư hỏng.
3. Hàm duy trì tháo lắp kim loại (Removable Retainer)
Hàm duy trì này được làm từ dây kim loại và khuôn acrylic.
Ưu điểm:
- Độ bền cao, có thể sử dụng lâu dài mà không cần thay mới.
- Tiện lợi khi tháo lắp để vệ sinh và sinh hoạt.
Nhược điểm:
- Tính thẩm mỹ không cao do dây kim loại nằm bên ngoài răng.
- Dễ quên đeo, gây ảnh hưởng đến kết quả chỉnh nha.
Thời gian cần đeo hàm duy trì
Thời gian đeo hàm duy trì phụ thuộc vào tình trạng răng và loại hàm sử dụng. Đối với loại hàm tháo lắp, thời gian thường từ 6 tháng đến 1 năm. Còn đối với loại hàm cố định, có thể phải đeo lâu hơn, thậm chí có trường hợp phải đeo suốt đời. Đặc biệt, đối với trẻ em, việc đeo hàm duy trì có thể kéo dài đến khi xương hàm phát triển hoàn thiện, khoảng 20 tuổi.
Xem thêm: Giải pháp khắc phục đeo hàm duy trì bị đau
Lưu ý khi đeo hàm duy trì
Đeo hàm duy trì đúng cách là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của ca niềng răng. Một số lưu ý bao gồm:
- Đeo hàm theo hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt trong thời gian đầu sau khi tháo niềng.
- Vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng để phòng ngừa sâu răng và hôi miệng.
- Tránh ăn các thực phẩm quá dai, cứng khi đeo hàm.
- Tháo hàm khi ăn uống hoặc tham gia các hoạt động thể thao, đặc biệt là thể thao dưới nước.
- Đi tái khám định kỳ để bác sĩ kiểm tra và xử lý kịp thời các vấn đề nếu có.
Việc tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ về đeo hàm duy trì sẽ giúp duy trì kết quả chỉnh nha và bảo vệ sức khỏe răng miệng về lâu dài.
